İstikrar sütünu sanılıyordu: Divriği Ulu Mescit’te gerçek ortaya çıktı

tarafından
38
İstikrar sütünu sanılıyordu: Divriği Ulu Mescit’te gerçek ortaya çıktı

Mengücek Beyliği devrinde 1229’da Ahmet Şah ile eşi Melike Turan Melek tarafından yaptırılan ve mimarisiyle ilgi çeken Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası’nın kapılarında kendi etrafında dönme özelliği bulunan üç sütun yer alıyor.

Caminin dokumacılık kapısındaki iki sütunla taç kapıdaki sütun, 1939 Erzincan zelzelesi sonrasında dönme özelliğini kaybetti. Yıllardır zelzeleye yönelik istikrar sütunu olarak bilinen caminin taç kapısındaki pencere önündeki sütunun aslında dekoratif hedefli olduğu belirtildi.

“DEKORATİF GAYELİ YAPILMIŞ”

Cumhuriyet Üniversitesi Mimarlık Kısmı, Bina Bilgisi Anabilim Kısmı öğretim üyesi Doç. Dr. Uğur Tuztaşı, “Divriği Ulu Cami bir külliye gibi… Hem cami kısmı hem de dar şifa kısmı var. İstikrar sütunları da iki tanesi cami kapısında bir tanesi de Darüşşifa taç kapısında. Darüşşifa kapısında olan sütun farklıdır. Etrafındaki yıldız motiflerini tutan bir vazifesi var. Velhasıl orada dekoratif gayeli yapılmış. Sekizgen bir motifle yapılıyor. Bu sütunun güneş saati niteliğinde olduğu da söylenmektedir” dedi.

“FAZLA RASTLANILAN BİR ÖRNEK DEĞİL”

Sütunların 1939 Erzincan zelzelesi sonrasında dönme özelliğini kaybettiklerini belirten Doç. Dr. Tuztaşı, “Divriği Ulu Mescidi ve Darüşşifası’ndaki bu sütun şu anda esasen kilitlenmiş durumdadır. Zira sarsıntıdan sonra tahrip olduğu söyleniyor. Tahminen daha evvel de bu fonksiyonunu yitirmiş olabilir lakin bu fazla rastlanılan bir örnek değil. Bu yüzden tekil bir uygulamadır. Münasebetiyle yapıtın batı kapısındaki sütunlar istikrar sütunları referansı veriyor ancak başkası daha çok dekoratif çok hedeflidir. Bunların zelzeleden çok yapının statik bozulmalarını önceleyen, onlarla ilgili bilgi veren sütunlar olduğunu biliyoruz” diye konuştu.